در بدن یک فرد سالم کلیه‌ها وظیفه پاکسازی بدن و خروج سموم و مواد زائد را بر عهده دارند. ابتلا به انواع بیماری‌های کلیوی موجب می‌شود تا عملکرد این اندام مختل شده و در این شرایط دیالیز وظیفه کلیه‌ها را انجام می‌دهد. بیمارانی که در حال انجام دیالیز هستند، به مراقبت‌های خاصی نیاز دارند که می‌تواند توسط پرستار بیمار در منزل صورت بگیرد. بهترین روش پرستاری از بیماران دیالیزی به گونه‌ای است که شرایط مناسب برای بیمار فراهم شود. در این مطلب قصد داریم تا درباره دیالیز و خدمات پرستاری از بیماران دیالیزی در منزل صحبت کنیم؛ پس تا انتها همراه ما باشید.
انواع دیالیز
دیالیز (Dialysis) انواع مختلفی دارد، اما هدف همگی آن‌ها، جایگزینی عملکرد کلیه‌ها است. دیالیز 3 نوع مختلف داشته که در ادامه معرفی کرده‌ایم.
همودیالیز
در این روش یک دستگاه به عنوان کلیه مصنوعی عمل کرده و خون را پاکسازی می‌کند. برای این کار از بخشی از رگ‌های بدن ارتباط با کلیه مصنوعی برقرار می‌شود. خون وارد دستگاه شده و سموم و مواد زائد آن حذف می‌شود و سپس خون تمیز دوباره به رگ‌ها باز می‌گردد. این روش به طور معمول سه بار در هفته و هر بار بین 3 تا 5 ساعت انجام می‌شود اما دفعات آن در بیماران مختلف ممکن است متفاوت باشد.
دیالیز صفاقی
در دیالیز صفاقی یک لوله پلاستیکی کوچک به نام کاتتر صفاقی در طی عمل جراحی داخل شکم قرار می‌گیرد. از طریق این کانتر مایع دیالیز وارد شکم شده و پاکسازی بدن صورت می‌پذیرد.
دیالیز صفاقی انواع مختلفی داشته و در منزل یا بیمارستان قابل انجام است. این روند ممکن است بین 4 تا 6 بار در روز نیاز به تکرار داشته باشد.
همچنین بخوانید: پرستار در منزل برای چه بیمارانی توصیه می‌شود؟
جایگزین کلیوی پیوسته (CRRT)
این روش برای بیماران حاد کلیوی انجام می‌شود که معمولا در بخش مراقبت‌های ویژه بستری هستند. در روش CRRT نیز خون از طریق یک دستگاه تصفیه شده و سپس به همراه آب وارد بدن می‌شود. ساعات انجام این روش طولانی بوده و بین 12 تا 24 ساعت است که برای بیماران در شرایط حاد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چگونگی مراقبت از بیماران دیالیزی
مراقبت از بیمار دیالیزی در منزل اهمیت زیادی دارد، چرا که در صورت نگهداری نادرست ممکن است به عفونت یا عوارض پس از دیالیز دچار شوند. همچنین فشار خون و گرفتگی عضلات، سلامت بیماران دیالیزی را تهدید می‌کند. این بیماران باید تغذیه ویژه‌ای داشته باشند تا بدن در شرایط مناسب قرار گیرد.
در برخی بیماری‌های حاد کلیوی، بیمار باید در بیمارستان بستری شود اما در موارد دیگر نیازی به ماندن در بیمارستان نیست. افرادی که قصد دارند از بیمار خود در منزل مراقبت کنند، باید آموزش‌های لازم را کسب نمایند تا روش پرستاری از بیماران دیالیزی را بیاموزند.
روش دیگری برای نگهداری از این بیماران کمک گرفتن از یک پرستار بیمار است. حضور یک پرستار در منزل بهترین روش پرستاری از بیماران دیالیزی بوده که تضمین‌کننده سلامت بیمار محسوب می‌شود. یک پرستار بیمار دیالیزی به کلیه مراقبت‌های لازم آگاه است و وظایف خود را به دقت دنبال می‌کند.
همچنین بخوانید: مراقبت از بیمار شیمی درمانی و وظایف پرستار بیمار
وظایف پرستار بیمار دیالیزی
خدمات پرستاری از بیماران دیالیزی در منزل کلیه جنبه‌های سلامت بیمار را پوشش می‌دهد تا شرایط مناسبی فراهم شود. از جمله وظایف پرستار دیالیزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محل کانتر دیالیز را تمیز می‌کند تا از ایجاد عفونت جلوگیری شود.
- با رعایت کلیه نکات بهداشتی، تغذیه‌ای و شرایط جسمی، مانع از بستری شدن بیمار خواهد شد.
- با بیماری آشنایی کامل داشته و افراد خانواده را نیز آگاه می‌کند.
- برنامه دارویی بیمار را تحت نظر داشته و داروها را در زمان مشخص به بیمار می‌دهد.
- علائم فیزیکی بیمار و شرایط جسمی او را تحت نظارت قرار می‌دهد تا از انجام صحیح فرایند دیالیز مطمئن شود.
- تغذیه بیمار را تحت نظارت قرار داده و بهترین برنامه غذایی را تدوین می‌کند.
- با بیمار ارتباط برقرار کرده و برای پایان دادن به ناآرامی‌های روحی بیمار در اثر بیماری تلاش می‌نماید.
در مجموع می‌توان گفت هرآنچه در روش پرستاری از بیماران دیالیزی اهمیت دارد، توسط پرستار بیمار در منزل انجام می‌شود.
چرا باید پرستار بیمار دیالیزی در منزل داشته باشیم؟
شرایط فیزیکی و شیوه زندگی بیماران دیالیزی اهمیت زیادی دارد و حتی بر طول عمر این بیماران نیز تاثیر می‌گذارد. یک پرستار بیمار دانش و مهارت کافی برای مراقبت از بیماران دیالیزی را داشته و می‌داند در شرایط مختلف بیمار چه کاری را انجام دهد. آنچه جان برخی از بیماران دیالیزی را تهدید می‌کند، خود بیماری نیست، بلکه شیوه نادرست مراقبت از آن‌ها است. وجود یک پرستار بیمار دیالیزی در منزل تضمین‌کننده سلامت او بوده و به نگرانی‌های خانواده پایان می‌دهد.
همچنین بخوانید: روش های درمان سکسکه در خانه
اعزام پرستار بیمار دیالیزی
در این مطلب ابتدا به معرفی انواع دیالیز پرداختیم و سپس بهترین روش پرستاری از بیماران دیالیزی در منزل را معرفی کردیم. همانطور که گفتیم وجود یک پرستار بیمار در منزل می‌تواند بهترین شرایط را برای سلامت بیمار تامین کرده و به نگرانی‌های خانواده پایان دهد. در واقع هزینه پرستاری از بیماران دیالیزی در منزل کاملا مقرون به صرفه است، زیرا احتمال نیاز به بستری شدن در بیمارستان را کاهش می‌دهد. اگر در منزل بیمار دیالیزی دارد، موسسه خدمات پرستاری پرستار برتر با پشتیبانی 24 ساعته آماده است تا بهترین پرستار بیمار دیالیزی را به منزل شما اعزام کند.
سوالات متداول
دیالیز به چه دلیل انجام می‌شود؟
در بیماری‌های کلیوی اندام کلیه عملکرد طبیعی خود را از دست می‌دهد و در این شرایط از طریق دیالیز، سموم و مواد زائد بدن خارج شده و خون پاکسازی می‌شود. از جمله انواع دیالیز می‌توان به همودیالیز، دیالیز صفاقی و جایگزین کلیوی پیوسته (CRRT) اشاره کرد.
خدمات پرستاری از بیماران دیالیزی در منزل شامل چه مواردی است؟
پرستار بیمار دیالیزی وظایف مختلفی داشته و خدماتی بسیاری را ارائه می‌دهد. رعایت نکات بهداشتی برای تمیز کردن کانتر دیالیز، تغذیه سالم بیمار، آگاهی اعضای خانواده، کنترل علائم فیزیکی بدن، اجرای برنامه دارویی و برقراری ارتباط با بیمار از جمله وظایف پرستار بیمار دیالیزی در منزل است.
لزوم وجود پرستار بیمار دیالیزی در منزل چست؟
سلامت بیماران دیالیزی را عوارض بیماری همچون فشار خون، گرفتگی‌های عضلانی و احتمال ایجاد عفونت تهدید می‌کند. پرستاری از این بیماران به دانش و مهارت خاصی نیاز دارد که افراد معمولی با آن آشنایی ندارند. در واقع به دلیل حفظ سلامت و جلوگیری از مشکلات احتمالی، وجود پرستار بیمار دیالیزی در منزل توصیه می‌شود.
هزینه پرستاری از بیماران دیالیزی چقدر است؟
هزینه پرستاری از بیماران دیالیزی با توجه به نوع خدمات ارائه شده توسط پرستار و همچنین ساعات حضور پرستار در منزل متغیر خواهد بود و نمی‌توان نرخ ثابتی را برای آن مشخص کرد.
